VBG verbindt zich aan een Academische Werkplaats

Een Academische Werkplaats is een platform waarin beleidsbepalende instellingen zoals een gemeente en onderzoeksinstellingen samenwerken voor de ontwikkeling, coördinatie en het delen van kennis. Het is een Living Lab die lokaal toepasbare, en vaak ook interdisciplinaire, kennis oplevert die tegemoet komt aan de complexiteit van gemeentelijke beleidsvraagstukken. Hoe valt bijvoorbeeld vorm te geven aan ‘positieve gezondheid’ in een landelijk gebied? Op welke wijze kan een duurzaamheidsopgave gerealiseerd worden in historische binnensteden? Nationale onderzoeksresultaten of theoretisch wetenschappelijk onderzoek kunnen die vragen niet rechtstreeks beantwoorden. Er is een vertaalslag nodig van nationaal naar lokaal, van abstract naar toepasbaar en van monodisciplinair naar interdisciplinair. De regio en gemeenten kunnen baat hebben bij deelname aan een Academische Werkplaats. Daarnaast kan een Academische Werkplaats bijdragen aan de coördinatie en verspreiding van al wel bij afzonderlijke gemeenten aanwezige kennis.

Ook onderzoeksinstellingen hebben baat bij dit soort werkplaatsen, omdat zij inzicht krijgen in de concrete kennisbehoeften van de beleidspraktijk en uitgedaagd worden om de theoretische kennis die zij in huis hebben te vertalen naar bruikbare kennis. Een Academische Werkplaats vervult dus een brugfunctie tussen wetenschappelijke kennis en concreet benodigde beleidskennis. Een Academische Werkplaats bepaalt noch maakt beleid, maar levert kennis voor beleid.

Er zijn in Nederland en internationaal veel Academische Werkplaatsen, met name rond publieke gezondheid, jeugd en sociaal domein. Zo werken in CEPHIR gemeenten uit Zuid-Holland, Zeeland en Rijnmond samen aan publieke gezondheid. Maar er zijn ook Living Labs over andere publieke vraagstukken, zoals duurzaamheidsopgaven. Een aardig voorbeeld uit het buitenland is een Living Lab gericht op het verduurzamen van de huizen in de Middeleeuwse binnenstad van een Zuid-Franse stad.

In Noord-Brabant zijn Tilburg University en het onderzoeksinstituut PON/Telos een Academische Werkplaats gestart op het gebied van Brede Welvaart in de regio. Welvaart wordt van oudsher gevat in meetbare en financieel waardeerbare voorzieningen, verdeeld over afzonderlijke beleidsterreinen. ‘Brede Welvaart’ vraagt om het scheppen van de randvoorwaarden voor een kwalitatieve beleving van welvaart in zijn verschillende dimensies (welzijn, gezondheid, leefbaarheid…). Deze dimensies van welvaart krijgen vooral in de regio vorm. Ontwikkeling van brede welvaart vraagt daarmee om regionale ontwikkeling van beleid en om regionale kennisontwikkeling. Realisatie van brede welvaart vraagt daarmee om toegepast interdisciplinair en kwalitatief onderzoek in een regionale context.

De VBG neemt deel aan deze Academische Werkplaats van TiU en PON/Telos. De VBG denkt mee over de thema’s van het onderzoek, benadert gemeenten voor deelname en deelt in de Werkplaats ontwikkelde kennis. Door deze samenwerking kunnen alle Brabantse gemeenten profiteren van beschikbare kennis bij deze onderzoeksinstituten. Ter nadere invulling van het hoofdthema ‘Brede Welvaart’  is de Werkplaats voornemens om zich te richten op de energietransitie, duurzame logistiek en positieve gezondheid. Mogelijk zal ook onderzoek plaatsvinden op het punt van governance. Afhankelijk van het thema kan de samenwerking worden gezocht met andere universiteiten en hogescholen. De werkplaats richt zich op praktijkgericht en interdisciplinair onderzoek rond onderwerpen die van belang zijn voor de regio en gemeenten.

De samenwerking vindt plaats door het aangaan van een partnerschap. Gemeenten of een groep van gemeenten kunnen een actief partnerschap aangaan, gericht op kennisontwikkeling. De samenwerking vindt plaats op basis van gelijkwaardigheid gedurende een periode van vijf jaar en gaat uit van een jaarlijkse bijdrage per jaar. De samenwerking moet resulteren in versterking van de kennisbasis voor de participerende gemeente. Gemeenten kunnen ook opteren voor een passief partnerschap, gericht op kennisdeling door deelname aan onder meer kennissessies zoals symposia, toegang tot een kennisbank en ontvangst van nieuwsbrieven. De jaarlijkse bijdrage zal dan aanzienlijk lager zijn dan bij het actieve partnerschap.

Vanuit Tilburg University neemt Lex Meijdam (TiU) deel. Meijdam is hoogleraar macro-economie met als focus vergrijzing en pensioenen. PON/Telos wordt vertegenwoordigd door senior-adviseur Joks Jansen. Vanuit de VBG vervullen Evert Weys (Burgemeester Hilvarenbeek) en Carinne Elion-Valter (fractievoorzitter gemeenteraad Bergen op Zoom en universitair docent) een coördinerende rol.

Alvast belangstelling? Mail naar onderstaande adressen.

Carinne Elion-Valter (c.elionvalter@gmail.com)
Evert Weys (evertweys@gmail.com)